Ovezandse verenigingen

Deel 3                                                                     Tekst door: ©Tom Rentmeester 2021

OVV 1930. Soms is het leuk om nog net iets verder in de Ovezandse geschiedenis te duiken, zoals hieronder de “Ovezandse Voetbal Vereniging” uit 1930 “Kampioen van Zeeland”:

OVV 1930. Voor vlnr: Kees Otte, Daan Priem en Leen Grimminck (alias Leen Karre). Midden: Adriaan Almekinders, Merien Rijk en Cees Rentmeester (mijn vader, toen 18 jaar). Achter: Jan Geljon, Kees Priem, Henk van Gheelen (smidsknecht), Piet van Loenhout en Piet Schreurs. (info: Sjaan Vermeule-Rentmeester).

De foto was in mijn familie zoekgeraakt tot mijn broer Bas vorige week belde dat hij ‘m gevonden had. Als er in 1930 buiten een foto gemaakt werd, wilde “de buurt” er ook graag op staan. Kijk eens goed naar de achtergrond op “de Berg” waar de mensen nog in ZB-klederdracht poseren. Het OVV-tenue bestond uit blauwe shirts met donker blauw afgezet boord /revers en ook de broeken, kousen en de “klotjes” op hun hoofd waren allemaal hetzelfde en in blauwe kleur, behalve Daan Priem (de keeper) die had een wit shirt aan. Ze speelden / oefenden  op een weiland (van Goense vooraan de Groenendijk) waar normaliter de koeien liepen, dus dat moest wel eerst even opgeruimd worden en de witte lijnen waren met een grofkorrelig materiaal aangegeven (witte kalk gemengd met zaagsel / zand o.i.d.). Het doel bestond uit witte houten balken.  Allemaal nog heel primitief maar wel enthousiast en tot in de puntjes goed opgezet in competitie met andere Zeeuwse clubs. OVV die door toedoen van de pastoor wegens menging met protestante leden in 1932 werd opgeheven, was de voorloper van “Volharding “ welke in 1932 werd opgericht. De nog sterke “verzuiling” van die tijd maakte ook veel verbroedering onmogelijk! Volharding had in 1975 een ledental van 100 met een echt voetbalveld en een eigen clubgebouw

 In 1975 werd door “Stichting Dorpswelzijn Ovezande” (opgericht in 1964, later  “Dorps-belangen” en thans “de Dorpsraad”) een circulaire genaamd “Wegwijzer” uitgegeven met een overzicht van verenigingen en instellingen in Ovezande. Zo was er in 1975 ook nog “De Oranje Vereniging”, voorzitter J. Zonderland en secretaris A. Boonman. “De Speeltuinvereniging” voorzitter Ch. Verbeek en secretaresse mevr. C. de Baar-Rentmeester.  De “Nederlands Hervormde Vrouwenvereniging” met voorzitster mevr. Sommeyer-Korstanje en secretaresse mevr. P. Korstanje. Tevens het “RK Vrouwengilde” ook wel de Vrouwenbond  genoemd, met voorzitster mevr. E. Boonman, vice-voorz. Mevr. C. de Baar-Rentmeester en secr. Mevr. B. Verbeek. Daarnaast de “Katholieke Vrouwenorganistatie” ofwel de Boerinnenbond met voorz. Mevr. W. Rijk-Uytdewilligen en secr. Mevr. J. Goense-Rijk. Het was een organisatie voor agrarische vrouwen en voor alle andere geïnteresseerde dames.

De Breiclub in R2 vlnr: Nele Rentmeester, Jaone Geus (mijn schoonmoeder), vd Dorpel, Almekinders, Corrie Rijk, Betje Knopjes, Betje Rentmeester, Mientje Koens, Job van Steenbergen en Corrie Boonman.

De “Breiclub” was een van die afgeleide clubjes die regelmatig gezellig bij elkaar kwamen. De leden van dit soort “vriendengroepjes” zagen elkaar ook in andere verenigingen, zoals zangkoor, bejaardenbond ed. Sketches en voordrachtjes werden dan ook vaak uitgevoerd:  

Voordrachtjes:  Betje Rentmeester (mijn moeder) als “zangeres zonder naam” waarbij haar armen steeds langer werden en als frater Venantius met “zeg maar ja tegen het leven”. Geheel rechts: Sketch van het zangkoor Pius X met “pin-ups”…..

Als ik nu met de bejaarden praat en het onderwerp over mijn moeder met haar vriendin Corrie Boonman ter sprake komt, dan komen lachend de leuke herinneringen hieraan naar boven. Met name de sketch van het liedje “Twee reebruine ogen”(die kijken de jager aan), dit ging als volgt: Op hun achterwerk onder een rok, maar boven een lange broek, Hadden ze allebei een stel billen van papier-maché met daarop een paar grote bruine ogen geschilderd. Tijdens de playback van het liedje op het moment van het refrein “Twee reebruine ogen etc.” draaiden ze zich om en tilden hun rokken op zodat de nepbillen met de grote bruine ogen te zien waren. De zaal lag dubbel van het lachen…. ze hebben genoten en zo hoort het ook te zijn op je oude dag!.

De Toneelclubs waren in begin 50-er jaren nog erg populair, ik heb op mijn 10e jaar nog een voorstelling (klucht of blijspel in 3 delen) gezien in café Verbeek. Daar stond, als je door de voordeur binnenkwam, tegen de rechter zijmuur een podium met een gordijn ervoor. De toneelspelers konden dan vanuit het zijzaaltje links opkomen. Jan Koens (Jan van Toon) had een luide zware stem en was uitstekend geschikt voor zijn rol als “woedende persoon”. Eind 50-er jaren was er een toneelstuk in het café van Neeltje van Gessele, hierin speelde mijn oudste broer Rinus een hoofdrol. Toen de televisie doorbrak verdwenen de toneelclubs, maar op sommige dorpen kwamen ze jaren later weer terug met teksten in het Zeeuws.

Jongerensoos “De Klomp”. Toen ik van 1969-1976 in Adrie Boonman’s filiaal /  elektrowinkel te Vlissingen werkte, kwamen zijn zonen Ad en Twan elke zaterdag helpen op de grammofoonplaten-afdeling. Ze mochten dan de nieuwste platen meenemen naar Soos de Klomp om daar in het weekend afgespeeld en beluisterd te worden. Het bestuur ervan bestond in 1975 uit: Jenneke Eggermont, Ad Boonman, Jan Remijn, Peter Remijn en Wim Westerweele. De bovenverdieping van het Trefpunt was eigenhandig verbouwd om er tot 80 jongeren te kunnen ontvangen. Nu is het Klomppop-festival met het straatfestival uitgegroeid tot een jaarlijks groots evenement met vele bekende popartiesten in Ovezande. Een van de eerste festivals kon enkel doorgaan als er voldoende financiële garantstelling was, Adrie Boonman stond hier voor in. Door de corona-maatregelen is het “Klomppop-festival” de laatste 2 jaar helaas niet doorgegaan, maar het komt beslist weer terug!

In 2013 werd het 40-jarig jubileum van De Klomp gevierd met een uitgave van een boek met 2 dvd’s en (mede)oprichter Ad Boonman werd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd (de Bevelanden 4-11-2013: “Oudste Jeugdsoos blijkt een warm nest” en “Encyclopedie van 40 jaar jeugd en muziek”).

We sluiten dit artikel muzikaal af met de muziek vereniging.  De Ovezandse fanfare is eind 60-er jaren opgeheven maar kwam daarna verjongd terug als een drumband en majorettes-korps : “De Fazant” 1981 onder leiding van Ko de Meij (geheel rechts).

                                                                                                                   

________________________________________________________________________

Deel 2                                                                     Tekst door: ©Tom Rentmeester 2021

Biljartverenigingen  OHGL(Op Het Groene Laken) en DOS*(Door Ontspanning Sport). vlnr: Jo Briars, Nico de winter*, Frits van Jole, Ben Vermeule*, Floor Melse, Jan Willemse Dave vd Berg en Jan Goense*.

Ovezande leverde uitstekende biljarters die hoog scoorden op de wedstrijden van de nationale biljartclubs. Nico de Winter (destijds onderwijzer) speelde, net als vroeger zijn vader, fanatiek biljart. Ben Vermeule (1942-2006) won in 1976 het Nederlandse kampioenschap op “de driebanden klein” in Deventer en werd bij zijn thuiskomst verwelkomd door de drumband “de Fazant”. Hij ontving hiervoor ook de gemeentelijke legpenning van Borsele. Ben was tevens de “foto-archivaris” van zijn dorp en kende praktisch alle inwoners met familiebanden van vroeger. In veel fotoboekjes over Ovezande is hij de aangever van foto’s en informatie geweest, vaak ook direct en indirect bij deze artikelreeks. Hij heeft aan het eind van zijn leven nog een koninklijke onderscheiding ontvangen voor zijn bijdragen aan de Ovezandse gemeenschap.

De kaartclub van café Doene, voor vlnr: Jan Meublok, Pier vd Dries, Jan Rijk, Piet de Baar en adrie Vermeule. Achter: Lauw Grimminck, Jan de Jonge, Bas Meulblok, Ko vd Dries, Bertus Vermeule, Leen Doene, Jan Vermeule en Geert Doene.

Elk café had ook wel een of meerdere kaartclubs, zo waren er ook loterijverenigingen, vriendenclubs, buurtverenigingen, de duivenmelkers, beroepsverenigingen etc. Men organiseerde onder elkaar uitstapjes en feestjes om iets te vieren. Bijvoorbeeld eenmaal per jaar een feestje in een van de plaatselijke cafés en die waren reuze gezellig! Er werd voor gespaard door de verenigingsleden, veelal ook vrienden van elkaar. Toen ik met mijn broers Bas, Rob en Harry in de Ovezandse muziekbandjes speelde (the “Blue Violets” 1963-1966 en the “Cyclones”1967-1970 ), zorgden wij vaak voor de “muzikale omlijsting” van zo’n avondje, want meestal vond dat plaats na de werktijd en liefst op een avond waarna men de andere morgen kon uitslapen. We kenden zoveel inwoners met hun specialiteiten en uitspattingen en konden daar toepassend op inspelen.…..iedereen had plezier!

Geert Doene, eigenaar van café “de Eendracht” aan de Hoofdstraat, had een vaste act op feestjes, “de muis achter het koren” heette het. Een komisch ondeugend liedje, dat hij zong zonder zijn kunstgebit in…… Dat was geheid lachen!

De Wielrenclub organiseerde wielerwedstrijdenop Ovezandeen de plaatselijke vedettenKees Rentmeester (reed als prof mee in de Tour de France) en Kees Priem (werd na zijn profcarrière ploegleider) hadden in de 60-er jaren een groep trouwe Ovezandse fans die meegingen naar de koersen waarin ze reden. Ook de “dikke banden”-race, de “Solex”-wedstrijden ed. werden hier geregeld, dat was telkens een enorm leuk dorpsevenement!

Het mannen-zangkoor Pius X 

Ca. 1960 uitstapje met de bus. Vlnr voor:  Marietje Ars, Huib v.’t Westeinde, Aagje Dobbelaar, Piet Zuidhof, Riet Vermeule, Rinus Vermeule, Adrie en Lies Boonman, Catrien en Adriaan de Winter. Midden: Pier de Meij, Janna de Jonge, de chauffeur,  Kees de Jonge, Janna de Meij (in klederdracht), Catrien Vermue, Jan Rijk, Joop de Jonge, Kees de Jonge, Leuntje Rijk, Martien Rijk (van de “Bushoeve”) en Kees Boonman. Achter: Frans Koole, Maatje de Jonge, Neeltje de Meij, Piet de Jonge en Leu de Jonge.

Soms werden er reisjes georganiseerd, een soort schoolreisje voor volwassenen en die waren net als de feestjes ook buitengewoon gezellig. Ik heb het mannenzangkoor vaak in de kerk zien en horen zingen want wij hadden een zitplaats boven bij het zangkoor. Als zanger in een kerkkoor ben je onder elkaar altijd serieus bezig, een uitstapje of feestje op zijn tijd is dan een leuke afwisseling en goed voor samenwerking in de groep…..

…en de pastoor deed ook mee met de “hoedjes-ruil” tijdens een avondje van het zangkoor Pius X in Bar R2.

Receptie in Bar R2 wegens kerkelijke onderscheidingen.  Vlnr: Gerarda Uitterhoeve, Adrie Boonman, Corrie de Baar-Rentmeester, Kees Boonman, pastoor Pontenagel en de kerkorganist Arjaan vd Zwaluw.

Bejaardenbond (thans KBO)

1966 Bejaardensoos. Voor vlnr: Hube de Jonge, Maatje Schijf, Klaosje Drijdijk, Janna Schuerman, Melene v. Steenbergen, Meriete Schreurs, Kee Koens, Bette Oostdijk, Kaatje Rijk, Janna Koens en Kees Koens. Midden: Siene Hoogstrate, Janna de Meij, Job Boonman, Antje de Koning, mevr. De Waal, Bet Verbeem, Jan Rijk, Janna Paree, Leune de Jonge, Jaone Doene, Janna Slaakweg, Job de Jonge, Kee Zuidhof en Pier Spelier. Achter: Burg. Mooijman, mevr. Wöstman, Jaone v.’t Westeinde, Klaos Dobbelaar, Kees Priem, Jan v.’t Westeinde, Pier Koens en Pier Oostdijk. Helemaal achter: Ds. R. Das, Marien Drijdijk, Janus de Jonge, Kees Otte en Leendert Westdijk.

Wat opvalt is dat ze toen praktisch allemaal nog in klederdracht waren gebleven (generatie geboren voor 1900). Voor deze groep Ovezandse bejaarden traden wij in 1963 voor het eerst in de huishoudschool op met ons muziekbandje en ons laatste optreden (KBO) was in 2016, dus 53 jaar later en wij waren inmiddels zelf ook bejaard…..:

Okt 2016 Gezellig optreden van “the Cyclones” in het Trefpunt voor de KBO te Ovezande. Helemaal rechts: Ma Doene geniet van de muziek door de band die ze 50 jaar geleden zo vaak in hun café meemaakte…..

                                                                                                                  (wordt vervolgd)

________________________________________________________________________

Deel 1                     Tekst door: ©Tom Rentmeester 2021.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is image-39.png

Vaandels vlnr: De RK middenstandsvereniging “De Hanze”. Hierin zaten de winkeliers en ondernemers uit het dorp. De algemene onderlinge belangen van het ondernemerschap werden hier besproken en de nodige beslissingen genomen.  De NCB heette voorheen de LTB (land- en tuinbouwbond). De RK Landarbeiders-bond “St. Deusdedit” en   De kerk OLV ten Hemelopneming met het mannen- en jongenszangkoor “Pius X”. Er waren meerdere vaandels en deze werden in de processies en optochten meegedragen.

In het begin van de 50-er jaren stond er in een gewoon huishouden nog geen televisie, men zocht elkaar op in verenigingen om tijdens de vrije tijd samen te kunnen ontspannen en hiermee een bepaald doel te bereiken. Het sociale aspect ervan stond hoog aangeschreven, de dorpelingen konden hier elkaar beter leren kennen, wat de onderlinge sociale omgang ten goede kwam. Iedereen in het dorp kende elkaar en zodoende waren er van oudsher nog al wat verenigingen.…..

De JG “Jeugd Genootschap”, De “Kajotters” (katholieke jongens), De gidsen “St. Agnes”

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is image-40.png

De Gidsen 1960  Voor vlnr: Nellie Boonman, Riet Rentmeester, Marijke Rijk Jd, Marijke Rijk Md, Marijke van Steenbergen, Anny de Meij, Corrie Eggermont, Kobie de Winter en Corrie Hoondert. Midden: Tonny Rijk (leidster), Janny de Winter, Rina Knopjes (leidster), Tannie Priem, Suzan Geus, Dien Meulblok, Ellie Rijk, Nelly de Meij, Truus Ars, Koos Boonman, Tonnie de Baar en Magda Rijk (leidster). Boven: Gretha Rentmeester, Willie de Jonge, Riet Rentmeester (mijn zus), Corrie de Jonge, Sannie Knopjes, Margriet Ars, Agnes Uitterhoeve en Jannie de Jonge.

Voor de jongens was er tot  in de jaren 50  de Welpen / Padvinders “St. Ignatius”. Mijn oudere broers Rinus (zat v.a. 1949 op kostschool), Bas en Hans hebben hier nog ingezeten.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is image-41.png

1950 Aan de Zwaakse Weel met voor vlnr: : Jan Vermeule (half op foto), Freddy de Jonge, Piet Koens, Piet de Baar, Peet Vermeule, Piet de Jonge (met bril), Rinus Vermeule, Marie Nagtzaam (leidster Bahera),Piet Janssen en Joop Uitterhoeve.   Achter: Rinus Steenbakker, Mina Boonman (leidster Raksja), Jan Goense, Adrie de Jonge en Lena Boonman (leidster Akela)  

Ovezande had diverse sport verenigingen zoals de voetbal, turnclub, tennisclub, wandelclub etc. De voetbalclub “Volharding” met verschillende elftallen. Ik heb er zelf niet ingezeten (was meer met mijn studie en muziek bezig) maar mijn broers Bas en Harry wel en mijn vader speelde in zijn jeugd in het prille Ovezandse “blauw-wit” nog op een weiland (1930).

1983 Volharding, voor vlnr: Adrie Rijk, Sjaak de Jonge, Willy Verbeek, Dies Hoondert, Nico de Winter, Piet Rijk en Ad Remijn. Achter: Ben Vermeule (leider), Kees Bek, Jan Schreurs, Sjaak de Baar, Frans van der Waart, Jan Bek, Adrie Schreurs en Michiel van Gessel.

1979 “de pupillen”.    Voor vlnr: Rene Hoondert, Eric Hoondert, Anton Koole, Ronald Goense en Rinus Bek. Achter: Jan Goense, Jos Vermeule, Hans Vermeule, Daan Goense, George de Graaf en Ronnie de Jonge.

De boogschiet- en de biljart-verenigingen waren wegens de benodigde outillage meestal aan een café verbonden en er werden ook onderlinge wedstrijden georganiseerd tot op Europees niveau. In de cafés hingen de vitrines/.“bekerkasten” van verenigingen waarin de gewonnen trofeeën geëxposeerd werden. 

1957 De boogschutterij “Willem Tell”, voor vlnr: Frans van Steenbergen, Jantje Rijk, Piet Zuidhof, Jan Rentmeester, Pier Rentmeester, Han van Steenbergen, Ko de Baar, Rinus van Steenbergen, Geert Doene en Engel Rentmeester. Achter: Willem Boudens, Huib Rentmeester, NN, Jan de Baar, Adriaan de Jonge, Jan Rijk, Charles van Steenbergen, NN, voorz. Piet Koens (in kostuum), Dies Hoondert, Adriaan de Jonge, Cees Raas, Jan Doene, Kees Rentmeester, Adriaan Rentmeester, Adriaan v.’t Westeinde en Adriaan de Jonge.

Men schoot buiten op de “staande wip” in de stenge-wei rechts naast de Witte Hoeve aan de Bloemenstraat of op de “liggende wip” in een van de dorpscafés (Verbeek of Doene). De andere boogschutterij heet “Spes Nostra” (= “onze hoop”) en schoot tevens op de liggende wip in café Verbeek. Hierin zat ook Jan de Rijke (een café-houder uit Oudelande) en dat was een man met veel humor die de stemming er goed kon inbrengen…. De derde handboogvereniging is “Zeelandia” die op de liggende wip schiet. De stengewei is verplaatst naar buiten het dorp en heeft een aangelegen clublokaal.

“Boogschietsport voor jong en oud”:

1958 Johan Priem 14-jarige “schutterskoning”.  Vlnr: 1974 Adriaan Rijk (86), Jan Rijk (88) en Pau Paree (84) (Info Krantenbank Zeeland).

In juni 1958 was het groot nieuws in Ovezande: Johan Priem (zoon van Jaap Priem van de Berg / Groenendijk) was Nederlands jongste schutterskoning geworden en dat zou via een interview op de radio landelijk bekend worden gemaakt. Er was toen nog geen streekradio dus de uitzending ging via de radiozender in Hilversum. We zaten thuis op het bewuste tijdstip gespannen rond de radio om het radioverslag te kunnen bijwonen. Dagblad de Stem schreef 14 juni 1958 bij de linkse bovenstaande foto: “een actiefoto van de jongste schutterskoning van Nederland, de 14-jarige Johan Priem uit Ovezande. Hij meet hier zijn krachten bij een schieting in Kapelle….”

Ja, we waren maar wat trots op deze “beroemde ”Ovezandenaar, maar zijn jongere broer Kees Priem zou dat later als profwielrenner en ploegleider nog eens gaan overtreffen……

(wordt vervolgd)